เปิดเผยความลับ สู่ความสำเร็จ เส้นทางการสร้างแบบจำลองนวัตกรรมใหม่
- Siripong Jungthawan
- Jun 5
- 2 min read
Updated: Jun 6
ในโลกธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน องค์กรต่างๆ ต้องพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ทันสมัยและมีการแข่งขัน การเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีดิจิทัลและพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงหมายความว่ารูปแบบธุรกิจแบบดั้งเดิมมักจะไม่เพียงพออีกต่อไป การสร้างแบบจำลองธุรกิจนวัตกรรม (Business Model Innovation : #BMI) จึงกลายเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับความสำเร็จ บทความนี้จะสำรวจกลยุทธ์ที่เป็นนวัตกรรม ความสำคัญของมัน องค์ประกอบสำคัญ และวิธีการที่สามารถนำไปใช้ในทางปฏิบัติได้
การเข้าใจนวัตกรรมโมเดลธุรกิจ
นวัตกรรมแบบจำลองธุรกิจเกี่ยวกับการสร้างวิธีใหม่ หรือการปรับปรุงวิธีการส่งมอบคุณค่าให้กับลูกค้า วิธีการที่เป็นนวัตกรรมนี้ช่วยให้บริษัทต่าง ๆ สามารถเสริมสร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน และตอบสนองความต้องการของลูกค้าที่เปลี่ยนแปลงได้ดียิ่งขึ้น สร้างมูลค่าเพิ่มของสินค้าอย่างยั่งยืน
ลองพิจารณาผลกระทบของเทคโนโลยีดิจิทัล เทคโนโลยีเหล่านี้ได้ทำลายแบบจำลองธุรกิจแบบดิมๆ ให้แตกสลาย ทำให้บริษัทขนาดเล็กสามารถเข้ามาในตลาดได้อย่างรวดเร็ว ตัวอย่าง สตาร์ทอัพในอุตสาหกรรมการบริการ หรือการขนส่งได้เปลี่ยนแปลงโมเดลที่มีมายาวนาน โดยการนำเสนอคุณค่าเฉพาะตัวผ่านเทคโนโลยีแพลตฟอร์ม ซึ่งแสดงให้เห็นว่าผู้เล่นที่มีอยู่ต้องปรับตัวเพื่อให้ทันต่อการแข่งขัน
ความสำคัญของนวัตกรรมโมเดลธุรกิจ
ธุรกิจที่เปิดรับนวัตกรรมมักจะเป็นธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ นี่คือเหตุผลหลายประการว่าทำไมการสร้างนวัตกรรมในโมเดลธุรกิจจึงมีความสำคัญ
ความได้เปรียบทางการแข่งขัน อย่าง Tesla ได้สร้างความแตกต่างด้วยการนำเสนอรถยนต์ไฟฟ้า EV 100% ที่มีประสิทธิภาพสูง ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคสำหรับความยั่งยืน ในขณะที่ยังคงโดดเด่นในตลาดรถยนต์ที่มีการแข่งขันสูง
ความสามารถในการปรับตัว ในช่วงการระบาดของ COVID-19 ธุรกิจหลายแห่ง เช่น ศูนย์ฟิตเนส ได้เปลี่ยนไปใช้แพลตฟอร์มออนไลน์ช่วยให้ลูกค้า ยังสามารถออกกำลังกายที่บ้านได้ จนประสบความสำเร็จอย่างสูง ทำให้สามารถรักษาการมีส่วนร่วมของลูกค้าได้แม้จะมีการปิดสถานที่จริง เกิดรูปแบบผสมผสาน ออกแบบที่ยิม และทีบ้านได้
การกระจายรายได้ บริษัทอย่าง Amazon ได้กระจายแหล่งรายได้ของตนโดยการนำเสนอบริการเช่น Amazon Web Services (AWS) ซึ่งในปัจจุบันคิดเป็นมากกว่า 60% ของรายได้จากการดำเนินงานของบริษัท เสริมสร้างความมั่นคงอย่างมาก เกิดบริการคราวน์ขึ้นมาต่อยอดจากธุรกิจเดิม
ความยั่งยืน Unilever ได้รวมความยั่งยืนเข้ากับโมเดลธุรกิจ โดยให้คำมั่นว่าจะทำให้บรรจุภัณฑ์ทั้งหมดสามารถรีไซเคิลได้ภายในปี 2568 ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อทั้งผลกำไรและสิ่งแวดล้อม
องค์ประกอบหลักของนวัตกรรมโมเดลธุรกิจ
กระบวนการนวัตกรรมอาจมีความซับซ้อน แต่มีหลายองค์ประกอบที่สำคัญซึ่งช่วยให้องค์กรระบุพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับนวัตกรรม
1. ข้อเสนอคุณค่าที่แตกต่าง #UVP
ข้อเสนอคุณค่าที่ชัดเจนจะสื่อสารสิ่งที่ทำให้ผลิตภัณฑ์ของบริษัทมีความโดดเด่น ตัวอย่างเช่น Dollar Shave Club ได้ทำลายอุตสาหกรรมการโกนหนวดโดยการส่งมอบมีดโกนคุณภาพสูงตรงถึงผู้บริโภคในราคาที่ต่ำกว่า ข้อเสนอคุณค่าที่ชัดเจนนี้ได้รับการตอบสนองอย่างมากจากลูกค้าที่ใส่ใจในเรื่องค่าใช้จ่าย
2. การแบ่งกลุ่มลูกค้า #CS
การเข้าใจกลุ่มลูกค้าเป็นสิ่งสำคัญ Spotify ใช้การวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อแบ่งกลุ่มผู้ใช้ตามพฤติกรรมการฟัง ทำให้สามารถทำการตลาดที่ตรงเป้าหมายซึ่งเพิ่มการมีส่วนร่วมและความพึงพอใจของผู้ใช้
3. ช่องทาง #CH
การสร้างนวัตกรรมในช่องทางการจัดจำหน่ายสามารถเพิ่มโอกาสในการประสบความสำเร็จ ตัวอย่าง Ownday ได้ใช้ช่องทางการค้าปลีกทั้งออนไลน์และออฟไลน์ เพื่อเสนอประสบการณ์การลองแว่นตาที่เป็นนวัตกรรม ช่วยเพิ่มความสะดวกสบายและความพึงพอใจของลูกค้า
4. แหล่งรายได้ #R$
แหล่งรายได้ที่หลากหลายช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นทางการเงิน อย่าง Adobe ได้เปลี่ยนจากการขายซอฟต์แวร์แพคเกจใหญ่โดยตรง มาเป็นโมเดลการสมัครสมาชิกจ่ายรายเดือน หรือรายปี ซึ่งเพิ่มรายได้ที่เกิดขึ้นซ้ำ Recurring และให้ลูกค้าเข้าถึงในราคาต่อเดือนที่ต่ำกว่าจ่ายแบบก้อนใหญ่ ทำให้ปริมาณลูกค้าเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล
5. โครงสร้างต้นทุน #C$
การเข้าใจโครงสร้างต้นทุนเป็นสิ่งสำคัญ อย่าง IKEA สามารถลดต้นทุนการผลิตเฟอร์นิเจอร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพผ่านการจัดส่งแบบแบน ไปให้ผู้รับจ้างผลิต OEM ทำให้สามารถเสนอราคาที่ต่ำ ในขณะที่ยังคงคุณภาพ ส่งผลให้มีความยั่งยืนในระยะยาว
กลยุทธ์สำหรับนวัตกรรมโมเดลธุรกิจ
เพื่อดำเนินการนวัตกรรมโมเดลธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพ บริษัทต่างๆ สามารถนำกลยุทธ์หลายอย่างมาใช้
1. แนวทางที่มุ่งเน้นลูกค้า
การมีส่วนร่วมของลูกค้า เพื่อรับข้อเสนอแนะแสดงถึงความสำคัญ Procter & Gamble #P&G ใช้เครื่องมืออย่างกลุ่มสนทนาแบบกลุ่ม เพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์
2. ยอมรับการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัล
องค์กรควรใช้ประโยชน์จากความก้าวหน้าทางดิจิทัล เพื่อเสริมสร้างนวัตกรรม ร้านค้าปลีกอย่าง Lotus's ได้นำการวิเคราะห์ข้อมูลขั้นสูงมาใช้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในโซ่อุปทาน ทำให้การดำเนินงานราบรื่นขึ้นและปรับปรุงการมีส่วนร่วมของลูกค้า ตลอดจนทำร้านค้าอัจฉริยะ Lotus's go fresh SMART STORE โดย true digital ที่ตึกทรูดิจิทัล สุขุมวิท 101 วางระบบการชำระเงินด้วยเครื่องชำระเงินด้วยตนเอง
3. ส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งนวัตกรรม
การสร้างวัฒนธรรมในที่ทำงานที่มีนวัตกรรมจะกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ Google เป็นที่รู้จักว่าอนุญาตให้พนักงานมีเวลาในการทำโปรเจ็กต์ข้างเคียง ส่งผลให้เกิดนวัตกรรมที่ประสบความสำเร็จ เช่น Gmail และ AdSense และระบบอื่นๆ ตามมา จากการเปลี่ยนวัฒนธรรมให้คิดงานนวัตกรรม 20% ต่อสัปดาห์ จนกลายเป็น Design sprint ที่เลืองลือ
4. ร่วมมือกับพันธมิตร
การร่วมมือสามารถนำไปสู่โอกาสใหม่ Spotify ร่วมมือกับศิลปินและสื่อหลายราย เพื่อขยายข้อเสนอของตน เพิ่มคุณค่าให้กับผู้ใช้และกระตุ้นการมีส่วนร่วมในการเข้าถึงมีเดียรูปแบบใหม่ๆ
5. การประเมินและการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
นวัตกรรมควรเป็นกระบวนการที่ต่อเนื่อง โมเดลของ SAMSUNG ในการประเมินและปรับปรุงผลิตภัณฑ์อย่างสม่ำเสมอทำให้บริษัทอยู่ในแนวหน้าของอุตสาหกรรมเทคโนโลยี ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคที่พัฒนาอย่างต่อเนื่อง พัฒนามือถือรุ่นใหม่ๆ อย่างต่อเนื่อง
ตัวอย่างจริงของนวัตกรรมโมเดลธุรกิจ
การศึกษากรณีจริงของนวัตกรรมโมเดลธุรกิจให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีควรศึกษา
1. Netflix
Netflix ได้เปลี่ยนแปลงจากบริการเช่าดีวีดีผ่านทางไปรษณีย์ มาเป็นยักษ์ใหญ่ด้านการสตรีมหนัง โดยการนำเสนอการจัดจำหน่ายออนไลน์และโมเดลการสมัครสมาชิกแบบจ่ายรายเดือนหลักร้อย ปัจจุบัน Netflix มีผู้ใช้บริการมากกว่า 230 ล้านคนทั่วโลก จนเกิดคู่แข่งเลียนแบบโมเดลนี้ตามมาเช่น Disney+, HBO Max เป็นต้น
2. GRAB
GRAB ได้เปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์การขนส่งด้วยแอปพลิเคชันแชร์รถ มอเตอร์ไซด์ ที่เชื่อมต่อคนขับกับผู้โดยสาร และผู้ต้องการขนส่งสินค้า ไม่เพียงแต่แก้ไขปัญหาการขนส่ง แต่ยังปรับราคาให้เหมาะสม ควบคุมได้ และเสนอทางเลือกในการทำงานที่ยืดหยุ่น ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในบริการแท็กซี่แบบดั้งเดิมไปตลอดกาล ปั่นวิถีการขนส่งแบบเดิม
3. Airbnb
Airbnb ได้ปฏิวัติตลาดการบริการที่พักโดยการอนุญาตให้เจ้าของบ้านเช่า ให้ลูกค้ามาเช่าสถานที่ของตนเองได้ ปัจจุบันให้บริการนักเดินทางหลายล้านคนทั่วโลก ด้วยตัวเลือกที่พักที่หลากหลาย โดยใช้ประโยชน์จากเศรษฐกิจแชร์ #Sharing Economy
การเฉือนเอาชนะด้วยความท้าทายในนวัตกรรมโมเดลธุรกิจ
องค์กรอาจเผชิญกับอุปสรรคในเส้นทางการนวัตกรรม รวมถึง
การต่อต้านการเปลี่ยนแปลง พนักงานอาจต่อต้านแนวคิดใหม่ การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพและการมีส่วนร่วมสามารถช่วยลดการต่อต้านนี้ได้เป็นอย่างดี
ข้อจำกัดด้านทรัพยากร อาจขัดขวางนวัตกรรม การจัดลำดับความสำคัญของโครงการ และการจัดสรรทรัพยากรอย่างเหมาะสมสามารถบรรเทาปัญหานี้ได้ แต่อย่างลืมนวัตกรรมมักเกิดจากความขาดแคลนเสมอๆ
ความไม่แน่นอนของตลาด การคาดการณ์แนวโน้มเป็นเรื่องที่ท้าทาย การทำวิจัยตลาดอย่างละเอียดและการรักษาความยืดหยุ่นสามารถช่วยให้องค์กรนำทางในความไม่แน่นอนได้ คิดไป ทำไป แบบคู่ขนานจะทำให้เกิดการนวัตกรรมได้รวดเร็วไป ด้วยการปล่อย #MVP สินค้าที่ใช้การได้เวอร์ชั่นใหม่บ่อยๆ
การสร้างสมดุลระหว่างการดำเนินงานหลักและนวัตกรรม การบูรณาการนวัตกรรมเข้ากับการดำเนินงานประจำวัน ต้องการกลยุทธ์ที่ชัดเจน เพื่อให้แน่ใจว่ามีการสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง นวัตกรรม 20% งานประจำ 80%
สุดท้ายฝากไว้ให้คิด
ในโลกที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา นวัตกรรมโมเดลธุรกิจไม่ใช่แค่คำพูดที่ฟังดูดี ดูเท่ แต่เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการอยู่รอดในระยะยาว บริษัทต่างๆ จำเป็นต้องพิจารณาแนวทางของตนใหม่อยู่เสมอๆ การปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงของตลาด ลูกค้า และเสริมสร้างความสัมพันธ์กับพันธมิตร โดยการตระหนักถึงความสำคัญของนวัตกรรมโมเดลธุรกิจและใช้กลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพ ธุรกิจสามารถเปิดเส้นทางใหม่สู่การเติบโตและบรรลุความสำเร็จอย่างยั่งยืน
นวัตกรรมไม่ใช่แค่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ทั้งหมด แต่ยังเกี่ยวกับการหาวิธีที่ดีกว่าในการตอบสนองความต้องการของลูกค้าและนำทางในตลาดที่มีการเปลี่ยนแปลง เมื่อธุรกิจมีความก้าวหน้า การให้ความสำคัญกับนวัตกรรมจะเป็นสิ่งสำคัญสำหรับความเกี่ยวข้องและความสำเร็จในอนาคต
ป้ายยา ขาย หนังสือ LEAN Impact : สร้างธุรกิจเปลี่ยนโลกด้วย AI 🌟🤖
จาก 599 บ เพียง 499 ซื้อได้ในแอป Shopee ตอนนี้เลย
ถ้าชอบก็คอมเมนท์บอกกันได้นะ